آب درمانی یا هیدروتراپی (Hydrotherapy)،روشی درمانی است که مورد تایید طب نوین و مکمل است. در این روش فعالیت‌های بدنی خاصی زیر نظر متخصص در آب، انجام می‌شود. هیدروتراپی شامل تمرین‌های کششی، استقامتی، قدرتی و آرام‌سازی عضلات و مفاصل بخشی از این حرکات ورزشی است. در اولین جلسه هیدروتراپی، مسئول آب درمانی ارزیابی‌های اولیه و معاینه بالینی را روی بیمار انجام می‌دهد. سپس برنامه مشخصی به بیمار داده می‌شود تا متناسب با نوع درد و درمانی که تجویز شده در جلسات شرکت کند.
فواید آب‌درمانی بسیار است و علاوه بر مشکلات جسمی، درمان آسیب‌های روحی را نیز دربرمی‌گیرد.
فواید و خواص آب درمانی
همان‌طور که گفتیم آب درمانی طیف وسیعی از بیماری‌ها را درمان می‌کند. در ادامه، درباره اصلی‌ترین کاربردهای آب درمانی صحبت خواهیم کرد.
- رفع اسپاسم و کاهش تنش‌های عضلانی
- کاهش دردهای مفصلی
- کاهش اضطراب و استرس
- تقویت عضلات بدن
- کمک به افزایش سوخت‌وساز
- کنترل حملات آسم
- حفظ و افزایش انعطاف بدنی
- افزایش سرعت جریان خون
- بهبود عوارض بیماری‌های ریوی، قلبی و روماتیسم
- بهبود بیماری‌های حرکتی
- بهبود کمردرد و زانودرد
انواع آب درمانی
تمرینات آبی:
ورزش در استخر آب گرم و سرد به سلامت جو این امکان را می‌دهد که تمرینات ورزشی را بدون فشار بر عضلات و زانوها انجام دهد. این روش برای درمان بیماری‌هایی از قبیل کمردرد، آرتروز، چاقی و زانودرد مفید است.
بالنئوتراپی:
این روش، آب‌درمانی در آب‌های معدنی و دارای املاح است. بالنئوتراپی، برای درمان آرتروز، کمردرد، اختلال عملکرد سیستم ایمنی و فیبرومیالژیا استفاده می‌شود.
آب درمانی کولونی:
این روش، در واقع شستشوی روده بزرگ از مدفوع است که به پاکسازی سموم بدن کمک می‌کند.
کمپرس:
کمپرس، قرار دادن حوله‌های آغشته به آب گرم یا خنک روی بخشی از بدن برای افزایش گردش خون یا کاهش التهاب است. اغلب در این روش از مواد معطر هم استفاده می‌شود.
هیدروتراپی سرد و گرم:
هیدروتراپی شامل غوطه ور شدن متناوب در آب سرد و گرم برای درمان درد مزمن یا افزایش ترشحات لنفاوی است (در نتیجه سموم را از سیستم ایمنی بدن خارج می‌کند).
مخازن شناور:
این روش شامل شناور کردن یک استخر کم عمق آب شور در یک مخزن مهر و موم شده و تاریک است. گفته می‌شود انجام چنین کاری باعث تسکین استرس و اضطراب، بهبود خواب و آرامش عضلات می‌شود.
حمام پا:
حمام پا به منظور کاهش تورم و التهاب پاها انجام می‌شود. همچنین برای نرم کردن بافت پاها، قبل از درمان با آبگرم، کاربرد دارد. حمام پا می‌تواند گردش خون را متعادل کرده و گرفتگی در سر، ریه‌ها و اندام‌های لگن را کاهش دهند.
تحریک با گرما:
گفته می‌شود استفاده از کمپرس گرم یا بطری آب گرم روی قفسه سینه علائم حاد سرماخوردگی یا برونشیت را تسکین می‌دهد.
حمام یخ:
حمام‌های یخی که در بین ورزشکاران محبوب است، شامل قرار گرفتن در وان آب بین ۴۵ و ۶۵ فارنهایت برای تسریع بهبودی بعد از آسیب دیدگی یا ورزش شدید است. حمام‌های یخ که به غوطه وری در آب سرد نیز شناخته می‌شوند، به طور فزاینده ای با کرایوتراپی جایگزین شده اند، که بدن را در معرض انفجارهای کوتاه هوا تا منفی ۲۸۰ درجه فارنهایت قرار می‌دهد.
سونا:
سونا نوعی آب درمانی است که در آن هوای خشک و گرم باعث تعریق برای آزاد سازی سموم، سوزاندن کالری، شل شدن عضلات و بهبود کیفیت پوست می‌شود.
حمام Sitz یا نشیمنی:
حمام سیتز یا نشسته شامل نشستن در یک وان آب برای معالجه مشکلات ناحیه مقعد، روده بزرگ و دستگاه تناسلی است. از حمام Sitz معمولاً برای بواسیر، سندرم قبل از قاعدگی (PMS) و شکاف مقعدی استفاده می‌شود.
حمام‌های بخار:
حمام‌های بخار، اتاق‌های گرم و مرطوب هستند که عملکردی شبیه سونا دارند. در برخی از انواع حمام بخار مثل حمام‌های ترکی رطوبت و دمای پایین‌تری به کار گرفته می‌شود.
حمام درمانی:
حمام درمانی از طریق نشستن در وان آب گرم به درمان بیماری‌های پوستی، مشکلات مفصلی یا استرس عاطفی کمک می‌کند. معمولا مواد افزودنی، از جمله نمک اپسوم، روغن‌های آروماتراپی، نمک دریای مرده و گیاهان مختلف برای افزایش اثرات درمانی این حمام‌ها استفاده می‌شوند. حمام‌های گل و لای نیز نوعی از حمام‌های درمانی هستند.
واتسو:
این روش یک فرآیند ماساژ جایگزین است (که از کلمات “واتر” و “شیاتسو” تشکیل شده). ماساژ واتسو در حالی که شما در استخر آب گرم شناور هستید، انجام می‌شود.
آب درمانی گردابی:
گرداب آب، مزایای بسیاری از جمله افزایش گردش خون و بهبود ترمیم بافتی پس از سوختگی، زخم یا سایر آسیب‌های پوستی دارد. در این روش، آب مورد استفاده ساکن نیست و حالت گردابی دارد.
موارد کاربرد آب درمانی در فیزیوتراپی
- آرتروز مفاصل بخصوص آرتروز زانو و لگن
- اسپوندیلیت آنکیلوزان
- فلج اندام‌ها
- دردهای مزمن مفصلی
- آسیب های اسکلتی و عضلانی
- اسپاسم‌های عضلانی
- تقویت اندام ها پس از جراحی‌های ارتوپدی
فواید آب درمانی
- تسکین دردهای عضلانی
- رفع اسپاسم و گرفتگی عضلات
- تقویت عضلات و مفاصل ضعیف شده
- افزایش سوخت و ساز
- رفع تنگی عروق
- بهبود گردش خون و افزایش خون رسانی به اندام
- بهبود فعالیت قلب و سیستم تنفسی
- پیشگیری از رسوب سنگ در بدن
- کمک به سلامت کلیه
- افزایش حجم تنفسی و بهبود عملکرد ریه
- درمان یبوست
- بازتوانی فعالیت عضلات فلج شده
- درمان بی‌خوابی
- کاهش درد و گرفتگی عضلانی
- درمان استرس و اضطراب
- افزایش دامنه حرکتی مفاصل
- پیشگیری از تحلیل رفتن عضلات
- پیشگیری از پوکی استخوان
- پیشگیری از انحراف ستون فقرات
- بهبود تغذیه بافت‌ها و عضلات
- افزایش اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها
